Shared Note
| Shared Note: - Historie en Ontstaan van Gouderak Het dorp Gouderak vindt men in de Krimpenerwaard één van de oudste landstreken van Nederland. Een streek tot stand gekomen in de negende eeuw en omgeven door rivieren, de Hollandsche IJssel, de Lek, het riviertje de Vlist en de Noord bij Krimpen aan de IJssel. In de elfde eeuw ±1250 waren het de bisschop van Utrecht en de Graaf van Holland die de streek in hun beheer hadden en werden onder hun beleid de rivierdijken versterkt. De woningen die er toen stonden waren armoedig en opgetrokken van hout, plaggen en met riet gedekt. Overstromingen kwamen er nog vrij regelmatig voor, maar dit werd beter toen Graaf Floris de vijfde bij Vreeswijk bij het z.g.n. Klaphek de Hollandsche IJssel heeft afgedamd. De Hollandsche IJssel is toen veranderd van boven rivier naar beneden rivier.+Begin 1700 begon het een vooruitstrevend gebied te worden met rijke boerenhofsteden en steenbakkerijen. Omstreeks 1275 komen we voor het eerst de naam Gouderak tegen wanneer de Geestelijke Egbertus zijn landerijen heeft afgestaan tussen Gouderak en IJsselmonde in het Latijns Golderake et Yslemude . Zo,n vijftig jaar later komen we Gouderak weer tegen als ambachtsheerlijkheid van Gouda met op dat moment als Heer van Gouda Jan van Beaumont uit Henegouwe (Wallonië).Later werd heer van Gouda en dus ook van Gouderak zijn schoonzoon Jan van Blois. De naam Gouderak is onstaan in twee delen, Golde naar Gouda en rake naar het rechte stuk rivier waaraan het was gelegen. De Gouderakkers hadden veel plichten te vervullen ten gunste van de heer van Gouda in de vorm van pacht op landerijen, jacht en visserij, maar ook op drank zoals bier dat toen al de volksdrank was. Ook hadden zij de plicht wacht te houden bij het schavot wanneer er een terechtsteling was, en het afvoeren van de terechtgestelde. Deze plicht was hun opgelegt omdat bij een terechtstelling van een Gouderakker deze door zijn mede burgers is bevrijd, en hij kwijtschelding van zijn straf heeft gehad. Er bestaat een verhaal dat de terechtgestelden bij Gouderak in de polder op een daarvoor bestemd stuk land zijn begraven. +Een bovenrivier krijgt z,n voeding door middel van gletscherwater (de Rijn) bronnen en regenval en kent geen getijden. Bij een benedenrivier komt het water vanuit zee en heeft wel eb en vloed.
In deze uitspanning (herberg) op de dijk bij Stolwijkersluis werd door de schout, of heer van Gouda rechtgesproken over Gouderakkers die een vergrijp hadden gepleegd.De heren gebruikten hiervoor niet de Haastrechtse brug maar lieten zich met een roeiboot terplaatse overzetten. Na het overlijden van Jan van Blois werd Gouderak tot circa 1660 bestuurd door de Graven van Holland tot de rechten van de Ambachtsheerlijkheid voor een som geld door Gouda werden gekocht. De eerste Ambachtsheer na 1660 was Reynier Crabeth tot 1677, en werd hij opgevolgd door Mathias de Grane. In 1795 werd door Napoleon het ambachtsheerschap afgeschaft, en na de Franse overheersing door koning Willem I weer hersteld. Gouderak bleef nog grotendeels afhankelijk van Gouda maar rechtspraken en heffingen was een rijkskwestie geworden. In 1848 werd de heerlijkheid gekocht door de notaris Willem Jacob Fortuyn Drooglever als nieuwe Ambachtsheer. Deze mochten de functie verkopen of per erfenis nalaten. Na hem komen we tegen de heren 1. Jan Frits Kolkman uit Dordrecht 2. H. van Zanen Muller uit Haastrecht 3. Jan Maximiliaan Joseph Kolkman. Na het overlijden in 1855 van deze heer werd de heerlijkheid gekocht door Willem Karel Marie de Bruijn een wijnkoper uit Dordrecht. Dit was de laatste ambachtsheer van Gouderak. Voordat Gouderak een zelfstandige gemeente werd hebben er nog veel rampen door middel van dijkdoorbraken plaatsgevonden maar grotendeels door de Gouderakse boeren en burgers hersteld. De zelfwerkzaamheid van de Gouderakkers dat men in latere jaren en nu nog veelvuldig tegenkomt
Ingang van het dorp vanaf Ouderkerk a/d IJssel eind 1800
Een ingekleurde foto van de Dorpstraat begin 1900
Veerstraat Gouderak
De oude trekpont aan de Veerstraat
De Ned. Hervormde Kerk anno 1658
Ingang dorp vanaf Ouderker ± 1880
Dorpstraat hoek Lange Rol ± 1880
1963 de Hollansche IJssel
Na de strenge winter van 1963 wordt met man en macht getracht de Hollandsche IJssel weer bevaarbaar te maken. Twee sleepboten van voorheen "Rederij Gebroeders J&J Roelofs" te Rotterdam proberen de klus te klaren. De sleepboot op de voorgrond is de SCHOKLAND en de andere is de TASMAN. Zij zijn in dienst van opdrachtgever de "Rode Ster". De lokatie is bij het veer van Gouderak.
|